Jak zapobiegać wypadkom przy stosowaniu środków chemicznych
Do zagrożeń chemicznych, na które jest narażony rolnik, należy zaliczyć kontakt ze środkami ochrony roślin, nawozami sztucznymi, paliwami i smarami. Najbardziej szkodliwymi związkami, na które działanie narażeni są rolnicy są pestycydy oraz wszelkie substancje wykorzystywane do niszczenia grzybów, bakterii, chwastów i szkodników.
Duża toksyczność tych środków, jak również wciąż wzrastające ich zużycie w gospodarstwach rolnych sprawia, że są one największym zagrożeniem dla zdrowia osób, które mają z nimi do czynienia.
Nie tylko bezpośredni kontakt ze środkami chemicznymi stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia rolnika. Dzieje się tak podczas przygotowywania roztworów użytkowych, preparatów do opryskiwania lub zaprawiania nasion, przeprowadzania oprysków (kierowcy ciągników, operatorzy dozowników i ręcznych końcówek opryskiwaczy), podlewania roślin, czy rozsiewania granulatów do gleby. Niepożądane skutki zdrowotne może powodować samo przebywanie w magazynach, gdzie przechowuje się różnego rodzaju preparaty, ale również czyszczenie i naprawa aparatury oraz pranie odzieży roboczej.
Należy pamiętać, że przebywanie w pomieszczeniu zamkniętym w czasie wykonywania zabiegów chemizacyjnych nawet po ich zakończeniu, naraża człowieka na toksyczne działanie środków ochrony roślin w znacznie wyższym stopniu, niż podczas prac na otwartej przestrzeni. Pomieszczenia powinny posiadać sprawną wentylację, instalację elektryczną, odpowiednie oświetlenie, mieć zmywalną podłogę, z odpowiednio ustaloną temperaturą oraz być dobrze oznakowane i zamykane na klucz.
Rolnicy wykorzystujący w swoich gospodarstwach środki ochrony roślin są narażeni na bezpośredni kontakt z nimi, zarówno podczas wykonywania rutynowych prac wyżej wymienionych, jak również na skutek wypadków i pomyłek (np. rozlanie źle zabezpieczonej cieczy, pęknięcie węża podczas zabiegu opryskiwania upraw, prowadzenie oprysku niezgodnie z kierunkiem wiatru, o złej porze dnia i nocy, czy spożycie źle zabezpieczonego preparatu poprzez pomylenie ze środkiem spożywczym) do których, dochodzi bardzo często. Niestety, ofiarami tych tragicznych w skutkach pomyłek są nie tylko rolnicy, ale także dzieci, nieświadome istniejących zagrożeń.
Pierwsza pomoc w ostrym zatruciu pestycydami, udzielona jeszcze przed przybyciem lekarza, często może decydować o uratowaniu życia, szczególnie dzieci i osób nieprzytomnych. Dlatego producenci środków ochrony roślin umieszczają na opakowaniach lub dołączają na ulotkach dokładne wskazówki dotyczące stosowania pestycydów oraz sposobu postępowania w sytuacji niebezpiecznego kontaktu z danym środkiem.
Rolniku Pamiętaj!
Przed zastosowaniem preparatu należy zawsze dokładnie przeczytać ulotkę i ściśle stosować się do zaleceń oraz zachować ją na przyszłość.
Skutecznym sposobem znacznego ograniczenia kontaktu z pestycydami jest: 1. Stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej w postaci ubrania ochronnego, jednorazowego kombinezonu, rękawic gumowych z odpowiednim atestem, obuwia, gogli i masek z filtrami i innego sprzętu ochrony układu oddechowego.
2. W czasie pracy ze środkami chemicznymi nie wolno jeść, pić, palić.
3. Wygospodarowanie specjalnie wydzielonego, zabezpieczonego miejsca w gospodarstwie, niedostępnego dla osób postronnych i dzieci.
4. Stosowanie się do znaków ostrzegawczych, przepisów i zaleceń umieszczonych na środkach chemicznych.
Warto uczestniczyć w działaniach prewencyjnych organizowanych przez KRUS ponieważ, oprócz wiedzy dotyczącej bezpiecznego wykonywania prac w gospodarstwach rolnych, dostarczają one także informacji na temat produktów i innowacji poprawiających bezpieczeństwo rolników oraz osób postronnych. Ponadto przypominamy, że o każdym organizowanym działaniu prewencyjnym przez poszczególne placówki KRUS, możecie Państwo dowiadywać się z ?Kalendarza wydarzeń prewencyjnych? dostępnego na stronie internetowej www.krus.gov.pl.
Opracowanie:
GŁÓWNY SPECJALISTA
mgr EWELINA CIERPIKOWSKA
Źródła:
- Bezpieczna praca z chemicznymi środkami ochrony roślin ? broszura KRUS
- Dobre praktyki BHP przy pielęgnacji o ochronie roślin ? broszura CIOP PIB