Wycinanki ludowe - folk wtorek z #wdkwsieci

Wycinanki ludowe są symbolem polskiej sztuki ludowej, będące jednym z najbardziej ciekawych i efektownych elementów świątecznego wystroju wiejskich izb.

"Od hieratycznych, niemal surowych motywów kościelnych, od podstawowego ornamentu bardzo prostego, a tkwiącego zdawałoby się w jakiejś dawnej tradycji, do najbardziej swawolnych wykrętasów - snuje się zajmująca, bogata linia polskiej wycinanki, bujnie rozkwitła z fantazji ludowej, jako zwiastunka nowego odrodzonego ornamentu" - tak o wycinankach pisał znawca sztuki ludowej prof. Jerzy Warchołowski.

Istnieją co najmniej dwie hipotezy dotyczące pojawienia się wycinanki w polskiej sztuce ludowej - jedna z nich mówi o zapożyczeniu z kultury żydowskiej (rytualne wycinanki na Szawuot), inna wiąże ich genezę z pojawieniem się na wsi kolorowego papieru glansowanego masowej produkcji.

Wycinanki występowały tylko w niektórych rejonach Polski, głównie w środkowej i północno-wschodniej Polsce, a także na jej południowo-wschodnich terenach. Z czasem wytworzył się specyficzny styl pozwalający odróżnić wycinanki poszczególnych regionów m.in. łowicki, kurpiowski, sieradzki, rawski, lubelski, opoczyński i kołbielski.

Wycinanki ludowe były inspiracją do zrobienia przez Stefana Janika w 1965 roku zwariowanej animacji "Trzy po trzy" - wielobarwne, różnokształtne wycinanki w skocznym tańcu ożywają, łączą się w pary, tworzą rozmaite układy i radosną, kalejdoskopową rzeczywistość. Animację można obejrzeć w serwisie ninateka.pl pod adresem: TRZY PO TRZY.